Προσέχω την καρδιά μου

Η υιοθέτηση κανόνων υγιεινής διατροφής και ζωής είναι προϋπόθεση για την καλή λειτουργία της καρδιάς, απόφθεγμα αναντίρητο, που σημαίνει πως η διατήρηση καλής υγείας είναι σε μεγάλο βαθμό υπόθεση του κάθε πολίτη. Ο ιατρός, και ιδιαίτερα ο καρδιολόγος, έχει υποχρέωση να ενημερώνει για τη σημασία που έχει το κάπνισμα, η καθιστική ζωή, η διατροφή με ζωικά λίπη καθώς και υψηλές τιμές πιέσεως και χοληστερίνης και να υποδείξει τρόπους μεταβολής των αρνητικών συνηθειών. Υποχρέωση των ιατρών είναι άλλωστε η υιοθέτηση των ίδιων κανόνων υγιεινής ζωής, ώστε να μην προκύπτει το «δάσκαλε που δίδασκες…». Όταν δεν το καταφέρνουμε -άνθρωποι ήμαστε- θα πρέπει να αναγνωρίζουμε αυτή μας την αποτυχία και την αντικειμενική μείωση της αξίας μας στην ενημέρωση του κοινού σε θέματα προληπτικής ιατρικής.

Η υιοθέτηση υγιεινών συνηθειών ζωής βελτιώνει την καθημερινότητα μας, αφού τελικά ζούμε καλύτερα, χωρίς να φουσκώνουμε στην ανηφόρα (επειδή καπνίζουμε ή κουβαλάμε επιπλέον κιλά ή απλά από αγυμνασιά). Αποφεύγουμε τον πρωινό τσιγαρόβηχα, νοιώθουμε όμορφα στα ρούχα που φοράμε και νοιώθουμε σωματική ευεξία, η οποία συνήθως συμβαδίζει με την καλή ψυχική διάθεση.

Μερικές φορές αμφισβητείται η αξία των κανόνων υγιεινής ζωής, με επιχείρημα ανθρώπους που αρρωσταίνουν παρόλο που τους ακολουθούσαν, ενώ άλλοι που δεν ακολουθούν κανόνες δεν νοσούν. Αυτό πράγματι μπορεί να συμβεί, επειδή οι ιατρικές παρατηρήσεις αναφέρονται σε ποσοστά και όσο και αν μειώνεται η πιθανότητα της αρρώστειας χάρις στον υγιεινό τρόπο ζωής θα υπάρχουν πάντα οι λιγότερο τυχεροί που θα αρρωσταίνουν, συγκριτικά λιγότεροι πάντως, ως ποσοστό, από εκείνους που δεν ακολουθούν κανόνες. Όπως αναφέρει ο Νέστωρας της καρδιολογίας, ο Καθηγητής Ευτύχιος Βορίδης, «ο καλύτερος τρόπος να αποφύγει κανείς το έμφραγμα είναι να διαλέξει τους γονείς του!», θέλοντας να αναδείξει τη σημαντική συμμετοχή του γεννετικού μας υλικού στην «τύχη» μας ή αντίθετα στην «ατυχία» μας και τη σχετική αξία των κανόνων υγιεινής ζωής. Οι πλέον αισιόδοξοι από εμάς ίσως ελπίζουν πως θα έρθει κάποτε η εποχή, που το ανθρώπινο είδος θα ενηλικιωθεί, ελέγχοντας την «τύχη» του, δηλαδή το γεννετικό του υλικό, κατά κάποιο τρόπο «επιλέγοντας τους γονείς του». Στην εποχή που ζούμε εμείς πάντως, κατά την οποία απέχουμε ακόμα πολύ από την επιθυμητή γεννετική θεραπεία της στεφανιαίας νόσου, ισχύει απόλυτα ο κανόνας ότι: η υιοθέτηση υγιεινού τρόπου ζωής μειώνει πάρα πολύ την πιθανότητα να αναχωρήσουμε αιφνιδίως από έμφραγμα, αλλά δεν την εξαλείφει. Είναι γι αυτό, ιδιαίτερα κρίσιμη η ενημέρωση των πολιτών σχετικά με τα πρόδρομα συμπτώματα που προηγούνται του εμφράγματος, η οποία μπορεί να αποδειχθεί σωτήρια, αφού σήμερα είναι δυνατή η αποτροπή του εμφράγματος στα πλαίσια μιας στεφανιογραφίας.