Η ελπίδα πως ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια ωφελούνται από τον επανασυγχρονισμό της αριστερής κοιλίας, όταν αυτός διαπιστώνεται σε υπερηχογραφική εξέταση, ακόμα και αν το QRS είναι μικρότερο των 120msec διαψεύστηκε από την ECHO-CRT, η οποία ανακοινώθηκε στο τελευταίο Συνέδριο της Ευρωπαικής Καρδιολογικής Εταιρείας (ESC) και δημοσιεύεται στον ιστότοπο του N Engl J Med (on line, ahead of print).
Στην μελέτη συμμετείχαν 809 ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια σταδίου 3-4 κατά NYHA, με κλάσμα εξωθήσεως <35%, QRS διάστημα<130 msec, τελοδιαστολική διάμετρο της (αρ) κοιλίας (LVEDD)>55 mm, με ταυτόχρονη υπερηχογραφική ένδειξη δυσλειτουργίας. Για την τελευταία χρειάστηκε η πιστοποίηση τουλάχιστον 80 msec καθυστέρησης του απέναντι τοιχώματος της (αρ) κοιλίας στην εκτίμηση με TDI (tissue-Doppler imaging) ή τουλάχιστον 130 msec μεταξύ προσθίου και οπισθίου τοιχώματος.
Όλοι οι ασθενείς είχαν ένδειξη τοποθέτησης απινιδιστή και σε όλους τοποθετήθηκαν ηλεκτρόδια σε (δε) κόλπο, (δε) κοιλία, καθώς και ηλεκτρόδια στην (αρ) κοιλία. Τα τελευταία χρησιμοποιήθηκαν προς επίτευξη καρδιακού επανασυγχρονισμού σε 404 ασθενείς, ενώ δεν ενεργοποιήθηκαν σε 405 (μόνον οι ιατροί γνώριζαν ποιοι ασθενείς ανήκαν σε κάθε ομάδα).
Η μελέτη διεκόπη πρόωρα 19 μήνες μετά την έναρξη της, επειδή διαπιστώθηκε πως ασθενείς με επανασυγχρονισμό είχαν αυξημένη επίπτωση θανάτου: 45 ασθενείς με επανασυγχρνισμό (11,1%) συγκριτικά με 26 ασθενείς χωρίς (6,4%, p=0,02). Σημαντικά αυξημένη ήταν άλλωστε η καρδιαγγειακή θνητότητα: 37 ασθενείς με επανασυγχρονισμό, 17 χωρίς (p=0,004). Δεν υπήρξε διαφορά όσον αφορά στην σταδιοποίηση της καρδιακής ανεπάρκειας κατά NYHA ή στην ποιότητα ζωής, σύμφωνα με τις απαντήσεις των ασθενών σε σχετικά ερωτηματολόγια. Επίσης η ανεπιθύμητη ενεργοποίηση του απινιδιστή ήταν συχνότερη στην ομάδα του επανασυγχρονισμού (5%) συγκριτικά με τους υπόλοιπους ασθενείς (1,7%, p=0,01).
Παρόλο που οι εν ισχύ οδηγίες χρησιμοποιούν τα 120msec ως το όριο διάρκειας του QRS, πάνω από το οποίο προκρίνεται ο επανασυγχρονισμός της (αρ) κοιλίας ως επωφελής σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια σταδίου 3-4, τα αποτελέσματα της ECHO-CRT ενισχύουν δεδομένα από μετα-αναλύσεις, τα οποία δεν αναδεικνύουν όφελος, όσον αφορά σε σημαντικά καταληκτικά σημεία (“hard end points”) για ασθενείς με QRS 120-140msec. Ας σημειωθεί πάντως πως η μέση διάρκεια του QRS των ασθενών στην μελέτη ήταν 105msec, σύμφωνα με τον Johannes Holzmeister (Πανεπιστήμιο Ζυρίχης), ο οποίος παρουσίασε τα δεδομένα στο Συνέδριο της Ευρωπαικής Καρδιολογικής Εταιρείας. Το σίγουρο είναι, όπως αναφέρεται στο σχετικό editorial, που συνοδεύει την δημοσίευση της μελέτης, πως τα υπερηχογραφικά κριτήρια διαπίστωσης δυσυγχρονισμού της (αρ) κοιλίας δεν μπορούν να μας βοηθήσουν στην επιλογή ασθενών που θα ωφεληθούν από τον επανασυγχρονισμό της, τουλάχιστον όχι για εύρος QRS<130 msec.